Sápmelaččat leat ovdal gohčodan dávddaid golmmaláganin: Ipmeldávda, bijatdávda ja dábálaš dávda. Ipmeldávda lea váddu mii lea riegádeami rájes, iige dan sáhte buoridit. Bijatdávdda lea muhtun fámolaš olmmoš bidjan ja dan bastá máhcahit dušše vuoimmálut noaidi go dat gii dan bijai. Dábálaš dávddaide leat geavahan sierranas goansttaid lassin maid ollu šattuid, main dán čájáhusasge muitaluvvo. Dálkkodeamis adnojit gaccastan- ja vuoidandálkasat, muohtahávdda ja báhkkahávdagat, duovlun ja liemat. Buot deháleamos lea buhtes čáhci ja buoremus čáhci juhkamuššan ja dálkkasin lea ájačáhci. Gáldus jugadettiin galgá vuos bosádit čázeoaivvi.
“Sámit leat boares áiggis juo ferten dutkat goansttaid go olbmot šaddet skibasin… Ja deinna lágiin leat ferten dutkat nu olu, ahte leat ožžon sealvvi, got olu vigiid sáhttet buoridit. Muhto ii soaba jur visot goansttaid čállit dán girjái, dan dihte go dát girji šaddá lohkkot oba máilmmi mielde,… de imaštivčče dan vuoimmi ja gos dat boahtá… Sámi árbevierut doalahit iežas dearvvasin. Mađi eanet diehtá ja dovdá iežasa, su lagaš birrasa ja luonddudiliid, dađi álkkit lea eallit dearvan. Jos ieš ii dieđe dahje máhte, ferte goit diehtit gos fidne veahki.” Dáid čálii Johan Turi girjjisttis Muitalus sámiid birra, 1910.
“Álbmotdálkkodeapmi geavaha ávkin luonddu iešvuođaid, dálkkasšattuid ja fámuid ekologalaččat. Buot mii lea birrasis lea anolaš, nuba ieš guhtege báikkis leat iežas dálkasat ja dálkkodanvuogit. Dákkár dálkkodeami ulbmilin lea doallat olles goruha buori ortnegis amas dat buohccát.” (P.C. Jarvis, 1970).
